ریزش مو در خانمها بیشتر از مردان دارای تغییرات دوره ای است به عنوان مثال در فصل خاصی ریزش موی آنها شدید شده و هر سال این روند تکرار می شود و یا بعد از زایمان و بعد از یائسگی موی زیادی از دست می دهند حجم موی زنان معمولا با افزایش سن کم می شود یا بعضی افراد از نظر ژنتیکی موهای نازک و کم پشتی دارندو از زمان کودکی کم مو بودند این موارد کاملا طبیعی بوده و احتیاج به درمان خاصی ندارد البته در صورتی که مشکل روانی برای فرد ایجاد کند درمانهای قابل دسترسی موجود می باشد.
در مقابل شرایطی وجود دارند که عوامل دیگری مثل بیماری ، تغییرات هورمونهای داخلی و مصرف تعدادی از داروها و فاکتورهای محیطی و ژنتیکی باعث ریزش موی کامل می شوند این موارد به درمان دارویی نیاز داشته وحتما از طرف بیمار باید جدی گرفته شود.
به نظربسیاری از مردم طاسی مختص مردان می باشد و خانم ها موهایشان را از دست نمی دهند اما حقیقت چیز دیگری است میلیونها زن در دنیا از طاسی زنانه رنج میبرند و سالیانه به تعداد آنها افزوده می شود. وراثت عامل پر قدرت در طاسی زنان می باشد یک زن ازهر چهار زن این نوع طاسی را تجربه میکنند. بعضی از زنان در مورد از دست دادن موی خود با هیچ کس صحبتی نمی کنندزیرا به تصور آنها ریزش مو و طاسی فقط مختص آقایان است و برای خانمها کاملا غیر طبیعی است بنابر این از نظر روحی بسیار آشفته می شوند و احساس اضطراب شدید، کاهش جذابیت ،کیفیت زندگی آنها را تهدید می کند.اگر از دست دادن مو تا این حد باعث مشکلات روانی شود، خانواده ، دوستان و پزشک خانوادگی آن فرد بایستی تا حد ممکن به او کمک کنند.
انواع ریزش موی زنان :
1- ریزش موی منتشر diffuse pattern
معمول ترین ریزش مو در خانمها طاسی منتشر می باشد.در بیشتر موارد علت این نوع ریزش ژنتیکی می باشد البته بیماریها و داروهای خاصی هم می توانند باعث ریزش منتشرشوند در این نوع طاسی موها در ناحیه وسیعی از سر نازک شده و تراکم آن کم میشود البته معمولا خط موی پیشانی باقی می ماند.
الف) طاسی ژنتیکی زنان
طاسی ارثی در خانمها آندروژنتیک هم نامیده میشودو ژن آن از پدر و مادر منتقل شده و به صورت اتوزومال مغلوب ظاهر می شود. موها از پشت خط موی فرونتال شروع به نازک شدن کرده و به سمت پایین پشت و کناره سرکشیده میشود معمولا در سنین 40 تا 50 ظاهر می شود و در مواردی هم در سن 20 سالگی اتفاق میافتد. خوشبختانه در اکثر موارد خط موی فرونتال حفظ شده و مانند مردان عقب رفتن موهای پیشانی ایجاد نمی شودشواهد نشان داده در افرادی که از نظر ارثی مستعد طاسی هستند مصرف قرص های ضد بارداری سن شروع ریزش موی آنها را پایین آورده و زودتر دچار طاسی میشوند بنابراین در افرادی که سابقه خانوادگی طاسی زنانه دارند بهتر است این قرص را مصرف نکنند. اگرخانمی به این نوع ریزش مو مبتلا شد بایستی تمام علتهای موثر در ریزش مو ( انواع بیماریها ، مشکلات هورمونی ، کم خونی، استرس...) بررسی شوند درصورتی که هیچ گونه مشکل داخلی وجود نداشت تشخیص اصلی ریزش موی ارثی می باشد.
نقش تستوسترون در طاسی ژنتیکی زنان چیست ؟
مقداری هورمون مردانه تستوسترون در بدن زنان وجود دارد در سلولهای خاصی از بدن هورمون تستوسترون به هورمون قوی تر دی هیدرو تستسترون(DHT) تبدیل میشود البته این کار توسط آنزیم 5- آلفا ردوکتاز انجام می شود.در درمال پاپیلای فولیکول مو گیرنده های زیادی برای هورمون DHT وجود دارد و این هورمون از طریق کوتاه کردن سیکل رشد مو باعث میشود موی ضخیم در فولیکولهای حساس موی سر به موی کرکی و نازک تبدیل شود در واقع یک فولیکول قبل از رسیدن به مرحله آخر رشد به طور زودرس وارد فاز استرحت شده و رشد بیشتر آن متوقف میشود بابراین موهای درآمده نازک تر به نظر میرسند تا اینکه دیگر مویی از آن فولیکول رشد نمی کند.
ب) بیماریها و شرایط خاصی که باعث ریزش موی منتشر در زنان می شود
بعد از زایمان، بعد از یائسگی، بیماری تخمدان پلی کیستیک، بیماری تیروئید، بیماریهای اتوایمیون بعد از یائسگی به دلیل کاهش استروژن ریزش مو افزایش می یابد. در خانمها هورمون استروژن یک اثر محا فظتی قوی بر مو و پوست دارد.
تغذیه نامناسب
بعد از مدتی تغذیه نامناسب بدن با کمبود ویتامین ، کم خونی،کمبود پروتئین و کالری، کمبود روی و اسیدهای چرب ضروری، مواجه شده و هر کدام از این کمبودها میتوانند باعث ریزش شدید مو شوند.البته اثر آنها موقت بوده و در صورتی که کمبودها اصلاح شوند ریزش مو طبیعی میشود. خانمهایی که خونریزیهای ماهیانه شدید دارند در معرض کمبود آهن می باشند و در صورتی که این کمبود توسط تست آزمایشگاهی تشخیص داده شد حتما بایستی به دنبال درمان آن باشند زیرا می تواند یک عامل پر قدرت در ریزش موی خانمها باشد. همچنین افزایش ویتامین آ در بدن,می تواند باعث ریزش مو شود.
تلوژن افلوویوم یا ریزش با تاخیر ناشی از استرس و دارو
تعداد نسبتا زیادی از داروها میتواند باعث پدیده تلوژن افلوویوم شود البته این ریزش موقتی است و با قطع شدن مصرف دارو مشکل بر طرف می شود.
1-داروهای رقیق کننده خون مثل وارفارین و هپارین
2- داروهای ضد تشنج دیلانتین
3- داروهای ضد نقرس کولشیسین و آلوپورینول
4- ضد فشار خون به خصوص بتا بلوکر
5- ضد التهاب پردنیزولون
6- پایین آورنده کلسترول
7- ضد افسردگی لیتیوم
8- شیمی درمانی
9- ضد بارداری
10- مصرف زیاد ویتامین آ
11- داروهای لاغری و کوکائین
2- ریزش مو با طرح مردانه در زنان
در این نوع ریزش مو مانند مردان عقب رفتن خط موی پیشانی و خالی شدن وسط سر دیده می شود.
در این زنان موها در جلو و وسط سر نازک شده در حالی که در ناحیه پشت و کناره ها موها ضخیم و پر تراکم می با شد.
اگر این نوع ریزش مو در اثر افزایش غیر طبیعی سطح هورمون مردانه باشددر صورتی که این افزایش با تست آزمایشگاهی مشخص شد مصرف داروهای آنتی آندروژن و محلول موضعی مینوکسیدیل تا حد زیادی از ریزش بیشتر جلوگیری می کند. این زنان به دلیل داشتن موهای خوب و پر تراکم در ناحیه پشت سر کاندید مناسبی برای جراحی پیوند مو می باشند.
3- ریزش موی منطقه ای
شایع ترین عواملی که می توانند باعث ریزش مو در یک قسمت سر شود :
1- Alopecia areata (آلو پسیا آراتا): در این حالت قسمتی از موها به صورت گرد و سکه مانند به طور ناگهانی دچار ریزش می شوند.به ندرت، ممکن است تمام سر و حتی ابرو ومژه هم مبتلا شوند. این نوع ریزش منطقه ای با درمان های دارویی برطرف میشوند و انجام پیوند مو در این نوع ریزش صحیح نیست.
2- Traction Alopecia (آلو پسیا ناشی از کشش): در صورتی که موها آرایش خاصی داشته باشند که از ناحیه شقیقه ها و جلوی پیشانی به طور مرتب تحت کشش باشند باعث از بین رفتن فولیکولها دراین ناحیه شد ه این نوع ریزش به خوبی به وسیله جراحی پیوند مو اصلاح می شود.
3- Trichotillomania (تریکو تیلومانیا): یک نوع اختلال روانی است و بیشتر در زنان جوان دیده می شود. فرد موهای خود را به دور انگشت پیچیده و با کشش محکم آنها را می کند.
4- Face lift and brow lift procedures: در جراحی کشیدن صورت و بالا بردن ابروها نزدیک ناحیه برش جراحی یا در خط پیشانی ناحیه شقیقه ها موها از بین می روند این افراد کاندید خوبی برای جراحی پیوند مو می باشند.
5- Tinea Capitis: یک نوع عفونت قارچی در سر می باشد و باعث ایجاد تکه های قرمز بدون مو یا همراه با موهای شکسته می شود.
درمان ریزش مو در زنان
با توجه به علتهای متفاوت ریزش مو اولین و مهمترین قدم در درمان آن تشخیص دقیق علت می باشد. در مواردی که بیماری یا اختلال هورمونی و یا کمبود تغذیه عامل ریزش مو باشند بایستی به دنبال درمان کامل علت زمینه ای باشیم.
به دنبال پیشرفت علم و دست یابی به تکنیک های جدید جراحی این امکان برای زنان وجود دارد که بتوانند دوباره به موهای زیبا از دست رفته خود برسند روش فولیکولار یونیت جدیدترین تکنیک در پیوند مو میباشد باعث ایجاد یک خط موی کاملا طبیعی می شود و با این روش زیبا ترین نتایج را در بیماران میتوان دید به طوری که بقیه افراد قادر به تشخیص آن نخواهند بود.
این جراحی به صورت سرپایی با بیحسی موضعی انجام می شود در این عمل یک نوار باریک از ناحیه پشت سر برداشته شده و به واحدهای فولیکولی تقسیم شده و در قسمت جلوی سر کاشته می شود. افرادی که موهای پشت سرشان از تراکم بالایی برخوردار باشد کاندید خوب برای این جراحی می باشند.
چه زنانی می توانند بهترین کاندید پیوند مو باشند ؟
1- زنانی با ریزش موی طرح مردانه : در این افراد به دنبال سطح بالای هورمون آندروژن ناحیه پیشانی و یا همراه با فرق سردچار ریزش شده و در قسمت پشت سر تراکم خوبی دارند. به دنبال درمان هورمونی برای ترمیم موهای ریخته شده میتوانند از پیوند مو استفاده کنند.
2- زنانی با ریزش منطقه ای ناشی از کشیدن موها و یا بعد از جراحی کشش صورت و بالا بردن ابرو.
3- زنانی که دارای طاسی ژنتیکی منتشر می باشند معمولا در ناحیه پشت سر تراکم خیلی بالایی ندارند.
البته این افراد می توانند پیوند مو انجام دهند وبا انجام پیوند تراکم مو در قسمت جلوی سرشان افزایش یافته و ظاهر زیبا تری پیدا می کنند ولی بایستی توقع و انتظارات آنها از جراحی واقع بینانه باشد و بعد از جراحی منتظر یک تراکم بسیار بالا نباشند.
دکتر محمد علی نیلفروش زاده
برای دانلود کلیک کنید
دانلود دوبله فارسی انیمیشن وال ای WALL-E 2008